Den Haag, 24-09-2024
In een tijdperk waarin de milieueffecten van onze voedselkeuzes onder de loep worden genomen, is de zoektocht naar duurzame eiwitbronnen urgenter geworden. Een recente studie van het consortium " PPP True Price: from Insight to Action " duikt diep in de maatschappelijke kosten, of externe kosten, die gepaard gaan met kweekvlees van de boerderij in vergelijking met conventioneel vlees. Deze analyse maakt gebruik van de True Cost Accounting (TCA)-methode om de potentiële voordelen van kweekvlees te belichten, met name in de Nederlandse context. Het rapport is hier te vinden .
De hoofdvraag in het onderzoek is of de externe kosten van het lokaal geproduceerde kweekvlees van RESPECTfarms in 2030 lager zullen zijn dan die van traditioneel Nederlands kippen-, varkens- en melkkoeienvlees. De bevindingen zijn veelbelovend. Het rapport geeft aan dat de totale externe kosten van kweekvlees naar verwachting 2 tot 3,5 keer lager zullen zijn dan die van conventioneel vlees.

Bron: LCA van kweekvlees, Pelle Sinke, Ingrid Odegard Delft, CE Delft, februari 2021;
Externe kosten van lokaal geproduceerd kweekvlees vergeleken met drie conventionele Nederlandse vleesproducten, Jonna Snoek, Pelle Sinke, Elsje Oosterkamp, Nikki Odenhoven 2024
Een van de belangrijkste inzichten uit dit onderzoek wordt benadrukt door Jonna Snoek, onderzoeker Duurzaamheid en Levenscyclusanalyse (LCA) bij Wageningen Economic Research: "Er is niet één route naar een duurzamer voedselsysteem. We moeten meerdere wegen naar Rome bewandelen. Kweekvlees biedt de mogelijkheid om, naast een hoger aandeel plantaardig voedsel, onze dierlijke voeding duurzamer te maken." Deze stelling vat de veelzijdige aanpak samen die nodig is om de duurzaamheid van voedsel te vergroten, in de erkenning dat kweekvlees een cruciale rol kan spelen naast plantaardige diëten.
Kweekvlees, dat wordt geproduceerd door dierlijke cellen direct in fermentatievaten te kweken, zorgt voor een efficiëntere omzetting van voer in vlees, zonder dat er vee hoeft te worden gehouden. Pelle Sinke, onderzoeker bij CE Delft, benadrukt dit punt: "Kweekvlees zorgt voor een efficiëntere omzetting van voer in vlees, zonder mest. Dit leidt tot een aanzienlijke vermindering van stikstofuitstoot en landgebruik. Met duurzame energie kan de CO2-uitstoot tijdens de productie worden verminderd." Deze efficiëntie pakt niet alleen milieuproblemen aan, maar sluit ook aan bij de groeiende vraag naar eiwitten in een wereld die kampt met voedselonzekerheid.
De maatschappelijke kosten van vleesproductie reiken verder dan alleen de milieueffecten. Conventionele vleesproductie draagt bij aan diverse maatschappelijke problemen, waaronder zorgen over dierenwelzijn en arbeidsomstandigheden in slachthuizen. De productie van kweekvlees daarentegen minimaliseert deze zorgen. Het proces vereist slechts een klein aantal donordieren en maakt slachten overbodig, waardoor de externe kosten voor dierenwelzijn aanzienlijk worden verlaagd. Deze verschuiving zou kunnen leiden tot een ethischer en humaner voedselsysteem.

Bron: Externe kosten van lokaal geproduceerd kweekvlees vergeleken met drie conventionele Nederlandse vleesproducten Jonna Snoek, Pelle Sinke, Elsje Oosterkamp, Nikki Odenhoven, 2024
Bovendien, zoals de studie schetst, zal de overstap van conventioneel vlees naar kweekvlees naar verwachting de externe kosten gerelateerd aan lucht- en watervervuiling verlagen en tegelijkertijd een beter landgebruik bevorderen. Hoewel sommige externe factoren, zoals de uitputting van fossiele brandstoffen, mogelijk een stijging laten zien, is de algehele impact overweldigend positief. Het gebruik van hernieuwbare energiebronnen in het productieproces zal deze kosten verminderen, de uitstoot van broeikasgassen verminderen en de duurzaamheid van kweekvlees versterken.

Bron: Externe kosten van lokaal geproduceerd kweekvlees vergeleken met drie conventionele Nederlandse vleesproducten Jonna Snoek, Pelle Sinke, Elsje Oosterkamp, Nikki Odenhoven, 2024
Kortom, de bevindingen in dit rapport onderstrepen het potentieel van kweekvlees als een haalbaar alternatief voor conventioneel vlees. Door deze innovatieve technologie te omarmen, kunnen we dringende milieuproblemen aanpakken en tegelijkertijd een duurzame eiwitbron voor de toekomst bieden. De gezamenlijke inspanningen van onderzoekers, boeren en beleidsmakers zullen cruciaal zijn om deze visie te realiseren. Nu we meerdere wegen naar duurzaamheid verkennen, springt kweekvlees eruit als een veelbelovende oplossing in onze zoektocht naar een veerkrachtiger voedselsysteem.